داوطلبان سلامت ( رابطان بهداشت ) در ايران
در سال 1369 وزارت بهداشت با انگيزه حل مشكلات بهداشتي حاشيه نشينان شهري وروستايي ، اقدام به طراحي و اجراي برنامه داوطلبان سلامت تحت عنوان «رابطان بهداشت » درجنوب تهران و حاشيه شهرهاي بزرگ كشور ( تبريز ، شيراز واصفهان ) نمود .
درواقع اين برنامه درمناطقي شكل گرفت كه شبكه بهداشت و درمان به دليل گسترش بي رويه جمعيت شهري كمترين پوشش مراقبتهاي بهداشتي را براي گروههاي آسيب پذير جامعه شهري داشت و اين برنامه با توجه به موفقيت چشمگيري كه به همراه داشت از سال 1372 درتمام نقاط شهري كشور به اجرا درآمد و درحال حاضر بيش از 100000 رابط بهداشت در شهر و روستاهاي سراسر كشور و 10000 رابط بهداشت درشهر و روستاهاي ( استان خراسان ) با نظام سلامت همكاري مي كنند .
داوطلبان سلامت افرادي هستند كه همچون حلقه محكمي ارتباط مسئولين بهداشتي را با سطوح محيطي جامعه برقرار مي كنند و با شركت در كلاسهاي هفتگي و يا ماهانه در مراكز بهداشتي درماني آموخته هاي خود را به 50 خانوار همسايه و افراد تحت پوشش خود منتقل مي نمايند و براي حفظ سلامتي خود و خانوارهاي تحت پوشش تلاش مي كنند .
برنامه داوطلبان سلامت به تغيير نگرش و عملكرد مردم نسبت به توانايي بالقوه خود درجهت تغيير و بهبود شرايط زندگي كمك كرده است و اعتماد به نفس و اتكا به خود را در زنان و مردان رابط و خانوارهاي تحت پوشش افزايش داده است . ارزشيابي و بررسي برنامه درطي سالهاي 74-81 نشان داده كه حضور داوطلبان سلامت 20-25 درصد سبب بهبود شاخصهاي بهداشتي شده است .
داوطلب سلامت زمينه هاي لازم را براي مشاركت فعالانه تر افراد در توسعه اقتصادي ، اجتماعي كشور فراهم نموده است و در برخي از گروههاي رابطان بهداشت حيطه فعاليت آنها متناسب با نيازهاي جامعه توسعه يافته و درامور اجتماعي و خانوادگي به كمك مردم شتافته اند .
-اين برنامه چهره اي از زنان و مردان مسلمان هميشه در صحنه را براي مردم جمهوري اسلامي ترسيم نموده است .
-با شركت در برنامه هاي توانمند سازي و فراگيري حرف مختلف ، قادر شده اند ، مهارتهاي كسب شده را به خانوارهاي تحت پوشش خود و نيز جوانان محله انتقال دهند ( مديران سلامت د رمحله خود شده اند )
-هم اكنون داوطلبان سلامت ، سازماني ، غير متمركز با ديدگاهي روشن و خود جوش ، جامعه نگر و مردمي فراهم آورده اند كه درجهان به پديده اي نوين تبديل شده است و درحال حاضر به آن حد تكامل رسيده است كه دركنار مسئولين كشوري، استاني و شهرستاني شعار انسان سالم محور توسعه اجتماعي درگوشه و كنار كشور جاري نمايند .

...